09121904981
info@weboone1.co

تعدیل آحاد بها

تعدیل آحاد بها

تعدیل آحاد بها

جزئیات

در این مقاله سعی بر این است که بصورت خلاصه و مرحله به مرحله به توضیح روش نگارش صورت وضعیت تعدیل بپردازیم.

3 خرداد 1399

روش محاسبه تعدیل آحاد بها


با توجه به نرخ تورم موجود در ایران که باعث تغیرات گسترده رنج قیمت ها بصورت سالانه و حتی ماهانه میگردد ، لزوم بروز رسانی نرخ پیمانها و قراردادهای حوزه ساخت و ساز همراه با نرخ تورم همواره احساس میگردد . لذا سازمان برنامه و بودجه بصورت بخشنامه های دوره ای نرخ تورم حوزه ساخت و ساز را تحت عنوان شاخصهایی برای هر سه ماهه سال اعلام می نماید . این شاخصها که عموما در چهار دوره سه ماهه اعلام میشوند به " شاخص تعدیل " معروف می باشند.
در پیمانهایی که در شرایط قراردادی آنها تعدیل نرخ پیمان درنظر گرفته شده است ، بهای آنها با استفاده از این شاخصها در هر دوره بروزرسانی میشود که به این عمل تعدیل آحاد بهای پیمان اطلاق میگردد .
در این مطلب سعی بر این است که بصورت ساده روش تعدیل آحاد بهای پیمان شرح داده شود .
لازم به ذکر است آخرین بخشنامه دستورالعمل تعدیل منتشر شده بخشنامه شماره 173073/101 مورخ 15/9/1382 سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور می باشد .


مطابق بند "ب" ماده 37 شرایط عمومی پیمان " در پيمانهايي كه مشمول تعديل آحاد بها هستند ، پس از تائيد هر صورت وضعيت موقت از سوي كارفرما ، پيمانكار صورت وضعيت تعديل آحاد بهاي آن صورت وضعيت را بر اساس آخرين شاخص هاي اعلام شده محاسبه مي نمايد و به منظور بررسي و پرداخت به نحوي كه در بند الف تعيين شده است ، براي مهندس مشاور ارسال مي كند . "
لذا لازمه تهیه صورت وضعیت تعدیل ؛ 1) ذکر شمول تعدیل آحاد بها به پیمان مربوطه در شرایط قراردادی 2) تائید صورت وضعیت کارکرد توسط کارفرما ، می باشد.
جهت محاسبه تعدیل هر صورت وضعیت ابتدا لازم است شاخص مبنای پیمان و شاخص دوره کارکرد مشخص شود .
شاخص مبنای پیمان شاخصی است که عموما در موافقتنامه و یا شرایط خصوصی پیمان بطور واضح ذکر میگردد ؛ ولی در صورت عدم ذکر شاخص بصورت واضح این شاخص معادل یک دوره سه ماهه قبل از دوره سه ماهه ای است که آخرین مهلت ارائه پیشنهاد قیمت توسط پیمانکار می باشد .
بطور مثال اگر آخرین مهلت ارائه پیشنهاد قیمت در زمان مناقصه تاریخ 15/6/98 باشد با توجه به اینکه این تاریخ در سه ماهه دوم سال قراردارد لذا شاخص دوره مبنا یک سه ماهه قبل ، یعنی سه ماهه اول سال 98 می باشد .
شاخص دوره کارکرد یا شاخص دوره انجام کار همانطور که از اسمش مشخص است شاخص دوره ای می باشد که عملیات اجرایی مورد نظر در بازه آن تاریخ انجام می پذیرد و صورت وضعیت کارکرد برای آن دوره نوشته شده است . بطور مثال اگر دوره کارکرد صورت وضعیت از تاریخ 15/10/97 لغایت 30/11/97 باشد لذا شاخص دوره کارکرد سه ماهه چهارم سال 97 می باشد .
حال ممکن است کارکرد در چند دوره سه ماهه انجام گرفته باشد که در اینصورت باید نسبت مدت کارکرد در دوره محاسبه گردد ؛ بدین معنی که اگر مثلا برای صورت وضعیتی دوره کارکرد از تاریخ 1/9/97 لغایت 15/10/97 باشد با توجه به اینکه این دورۀ 45 روزه در دو دوره سه ماهه قرار دارد لذا به نسبت 45/30 از این دوره در سه ماهه سوم سال 97 و 45/15 از دوره در سه ماهه چهارم سال 97 واقع میشود.
پس از اینکه دوره های مبنا و کارکرد مشخص شد ، حال با توجه به رشته فهرست بهای منضم به قرارداد که صورت وضعیت ها بر مبنای آن تهیه میشود (بطور مثال ابنبه ، راه و باند ، تاسیسات مکانیکی ، تاسیسات برقی و ....) از روی بخشنامه های شاخص تعدیل که بصورت دوره ای توسط سازمان برنامه منتشر میشود و در سایت قابل دانلود می باشد ، برای هر فصل شاخص مربوطه را استخراج می نماییم .
لازم بذکر است در برخی قرارداد ها ممکن است ذکر شود که برای برخی فعالیت ها از شاخص رشته ای استفاده شود . شاخص رشته ای شاخص کلی هر رشته از فهرست بهای واحد پایه می باشد .
در شکل 1 شاخص های فصلی و رشته ای فهرست بهای ابنیه مربوط به سال 96 بطور مثال نمایش داده شده است .


شکل 1) شاخص های فصلی و رشته ای فهرست بهای ابنیه سال 1396



* در رابطه با تعیین شاخص ها باید توجه داشت که
1) مبلغ تجهیز و برچیدن کارگاه با شاخص کلی یا ميانگين شاخص رشته های فهرست بهای واحد پايه منضم به پيمان و فهرست بهای واحد پايه ابنيه تعدیل می شود .
در پيمانهايی که بيش از يك فهرست پايه مبنای تهيه برآورد باشد، شاخص رشته ای فهرستی که بالاترين برآورد را دارا است، مورد استفاده در رابطه بالا خواهد بود.
2) مصالح پایکار مربوط به هر فهرست بها با شاخص فصلی فصل های مربوط به آن مصالح تعدیل میگردد.
3) مصالح سیمان ، شن و ماسه با شاخص های فصل 8 فهرست بهای ابنیه (بتن درجا) تعدیل میشوند .


با مشخص شدن شاخص ها ، لازم است ضریب تعدیل برای هر فصل محاسبه شود . ضریب تعدیل از رابطه زیر محاسبه میگردد :





در رابطه با ضریب تعدیل موارد ذیل حائز اهمیت می باشد .
1) ضریب تعدیل تا سه رقم اعشار در محاسبات وارد میشود.
2) پس از تحویل موقت پروژه و هنگام نگارش تعدیل قطعی در صورتی که پیمان در مدت اولیه خاتمه یافته باشد ضریب 0.95 به 1 تغییر می یابد ، و در پیمانهایی که با تاخیر مجاز به اتمام برسند این ضریب به 0.975 تغییر میکند .

پس از مشخص شدن ضریب تعدیل با توجه به صورت وضعیت دوره مورد نظر ، کارکرد آن دوره را محاسبه مینماییم . کارکرد دوره ، مابه التفاوت مبلغ فصول صورت وضعیت در دوره انجام کار و صورت وضعیت قبل آن برای هر یک از فهارس منضم به پیمان می باشد ؛ به زبان ساده تر مابه التفاوت فصول صورت وضعیت دوره مورد نظر و صورت وضعیت قبلی ضربدر نسبت مدت کارکرد در دوره به مدت کل کارکرد (که در بالا مفصلا توضیح داده شد).
تعدیل کارکرد هر فصل ، از حاصلضرب کارکرد دوره و ضریب تعدیل مربوط به همان فصل بدست می آید .
جهت سهولت در محاسبات تعدیل میتوان از جدول شماره 2 استفاده نمود .


شکل2) جدول محاسبات تعدیل



مبلغ نهایی صورت وضعیت تعدیل از مجموع تعدیل فصول محاسبه شده بدست می آید و خلاصه آن در فرم شکل 3 درج میگردد .



شکل3) جدول خلاصه اطلاعات تعدیل


نکات محاسبه تعدیل
  • ** در صورت عدم ابلاغ شاخص های دوره کارکرد مورد نظر , تعدیل صورت وضعیت ها موقتا بر اساس آخرین شاخص اعلام شده بصورت علی الحساب محاسبه میگردد و پس از ابلاغ نهایی شاخص ها ، مجددا با شاخص های قطعی شده بصورت قطعی محاسبه و به حساب پیمانکار منظور میگردد .
  • **تعدیل ردیفهای ستاره دار مانند سایر ردیف های فهرست بها انجام میپذیرد .
  • **جهت تعدیل آیتمهای قیمت جدید در صورتی که در زمان محاسبه آنها تعدیل معکوس (مانند مطالب توضیح داده شده در ارتباط با جدید) بر روی قیمت آنها صورت پذیرفته باشد ، مانند سایر ردیفهای فهرست بها عمل میشود ؛ در غیر اینصورت شاخص مبنای این ردیفها شاخص دوره سه ماهه ای می باشد که بر اساس قیمت های آن دوره ، قیمت کار جدید محاسبه و تصویب شده است .
  • **در صورتی که ضریب تعدیل منفی شده و مبالغ صورت وضعیت نسبت به صورت وضعیت پیش از آن نیز کاهش داشته باشد (منفی شود) ، از آنجا که هر صورت وضعیت براساس شاخص های دوره های مربوط به خود تعدیل می شود، بنابراین چنانچه در صورت وضعیت های مقادیر کار زیادتر از مقادیر واقعی درج شده باشد، ابتدا باید صورت وضعیت های اشتباه اصلاح گردد و ضمن تادیه اصل بدهی و تعدیل پرداخت شده به پیمانکار بابت صورت وضعیت های اشتباه،کارکردهای اصلاح شده ملاک محاسبه صورت وضعیت تعدیل قرار گیرد .
  • **تمام ضرایب قراردادی در محاسبه تعدیل لحاظ میگردد .


جهت دانلود فایلهای اکسل محاسبه تعدیل مطابق مطالب ارائه شده فوق به اینجا مراجعه نمائید .

جهت دانلود فایلهای اکسل شاخصهای تعدیل سال 1402 به اینجا مراجعه نمائید .

مقاله ها مرتبط