09121904981
info@weboone1.co

مدیریت ریسک و کاربرد آن در پروژه های ساخت و ساز و عمرانی

مدیریت ریسک و کاربرد آن در پروژه های ساخت و ساز و عمرانی

مدیریت ریسک و کاربرد آن در پروژه های ساخت و ساز و عمرانی

جزئیات

در این مطلب سعی بر این است که بصورت مختصر به توضیح مدیریت ریسک و کاربرد آن در صنعت ساختمان و پروژه های عمرانی و در نهایت ارائه دستورالعمل و فرمهای کنترل ریسک بپردازیم.

16 مرداد 1403
مدیریت ریسک و کاربرد آن در پروژه های ساخت و ساز و عمرانی
مدیریت ریسک یک فرآیند مهم و اثرگذار در پروژه‌های ساخت و ساز و عمرانی است که به شناسایی، ارزیابی ، واکنش و کنترل ریسک‌های محتمل که می‌توانند تأثیری بر موفقیت پروژه داشته باشند، می‌پردازد.
در ابتدا و قبل شروع بررسی مراحل و کاربرد مدیریت ریسک بر پروژه های ساختمانی و عمرانی بهتر است به تعریف و تشریح برخی مفاهیم و اصطلاحات اساسی در حوزه مدیریت ریسک بپردازیم :
ريسك: هرگونه عدم قطعيت در آينده كه در صورت وقوع، تأثير مثبت و يا منفي روي يك يا چند مورد از اهداف پروژه داشته باشد.
فرصت: يك ريسك با اثر مثبت
تهدید: يك ريسك با اثر منفي
احتمال وقوع ریسک: ميزان احتمال رخداد ريسك كه به صورت درصد و يا بصورت کيفي بر اساس دسته­بندي هاي مشخص بيان ميشود.
اثر یا آسیب ریسک: ميزان خسارت ريسک در صورت وقوع صد درصد.

الف : مراحل مدیریت ریسک شامل چند بخش اصلی است:

۱. شناسایی ریسک‌ها (Risk Identification)
در این مرحله، تمام ریسک‌های محتمل شناسایی می‌شوند. این ریسک‌ها می‌توانند مالی، زمانی، فنی، محیطی، حقوقی و یا اجتماعی باشند. برخی از روش‌های شناسایی ریسک شامل جلسات طوفان فکری (Brainstorming Sessions)، بررسی اسناد پروژه، و تحلیل ریسک‌های گذشته است.
۲. ارزیابی و تحلیل ریسک‌ها (Risk Assessment)
در این مرحله، هر ریسک شناسایی شده به‌طور دقیق مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. این ارزیابی شامل تعیین احتمال وقوع ریسک و تأثیر آن بر پروژه است. ابزارهای مختلفی برای این کار استفاده می‌شوند مانند ماتریس احتمال و تأثیر (Probability and Impact Matrix) و تحلیل حساسیت (Sensitivity Analysis).
۳. برنامه‌ریزی پاسخ به ریسک‌ها (Risk Response Planning)
پس از ارزیابی ریسک‌ها، لازم است برنامه‌هایی برای پاسخ به هر ریسک تدوین شود. جواب‌های ممکن به ریسک‌ها شامل اجتناب، کاهش، انتقال و پذیرش ریسک است.
  • اجتناب (Avoidance): تغییر برنامه پروژه جهت حذف ریسک.
  • کاهش (Mitigation): کاهش احتمال وقوع یا تأثیر ریسک.
  • انتقال (Transfer): انتقال تأثیر ریسک به شخص یا سازمان دیگر (مانند بیمه).
  • پذیرش (Acceptance): پذیرش ریسک با توجه به تأثیر قابل تحمل آن.
۴. اجرا و کنترل ریسک‌ها (Risk Monitoring and Control)
این مرحله شامل پیگیری وضعیت ریسک‌های شناسایی شده و اجرای برنامه‌های پاسخ به ریسک است. در این مرحله لازم است وضعیت ریسک‌ها مداوماً بررسی شود و در صورت نیاز برنامه‌های پاسخ به‌روز شوند.
۵. بازخورد و بهبود (Feedback and Improvement)
پس از اتمام پروژه، بازخورد از فرآیند مدیریت ریسک جمع‌آوری می‌شود تا بتوان در پروژه‌های آینده از تجربیات کسب شده استفاده کرد و فرآیندها را بهبود بخشید.

ب: کاربرد مدیریت ریسک در پروژه‌های ساخت و ساز و عمرانی

در پروژه‌های ساخت و ساز و عمرانی، مدیریت موثر ریسک بسیار حیاتی است ، چراکه این پروژه‌ها معمولاً دارای پیچیدگی‌ها و مخاطرات بسیاری می­باشند.. از جمله کاربردهای مدیریت ریسک در این دست پروژه‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
  • مدیریت هزینه‌ها: پیش‌بینی هزینه‌های محتمل و اختصاص منابع مالی به نحوی که بتوان ریسک‌های مالی را مدیریت کرد.
  • زمان‌بندی: ایجاد برنامه‌های زمان‌بندی که شامل زمان‌بندی‌های جایگزین در صورت وقوع ریسک‌های زمانی باشد.
  • تضمین کیفیت: شناسایی ریسک‌های مرتبط با کیفیت و اتخاذ تدابیر لازم برای تضمین کیفیت.
  • ایمنی و بهداشت: شناسایی ریسک‌های ایمنی و ایجاد برنامه‌های ایمنی برای مقابله با این مخاطرات.
  • ریسک‌های محیطی: شناسایی و مدیریت تأثیرات محیطی پروژه.
اجرای صحیح و مستمر مدیریت ریسک می‌تواند به طور قابل توجهی به موفقیت و بهره‌وری پروژه‌های ساخت و ساز و عمرانی کمک کند و از وقوع مشکلات بزرگ و پرهزینه در آینده جلوگیری کند.

جهت اجرای صحیح مدیریت ریسک در پروژه های ساخت و ساز و عمرانی این مجموعه اقدام به تهیه دستور العملی جامع به همراه کلیه فرم های گزارش و جداول بررسی روند ریسک نموده است که برای تهیه آن میتوانید به (اینجا) مراجعه فرمائید .



مقاله ها مرتبط